شهامت کن و قدم بردار

19 ژانویه شهامت کن و قدم بردار

شهامت قدم برداشتن و ایجاد تغییر نه تنها ایده من و یا یک زن است، بلکه گفته های زنانی است که در سفر های ساحوی با آن ها روبرو شدم. در این مورد، زنی از ولایت ننگرهار می گوید: “قدم برداشتن و وارد اجتماع شدن دشوار است اما باید از یک جایی آغاز کرد…”. زن دیگری از ولایت بلخ می گوید: “ما باید تحمل کنیم. بی رنج گنج میسر نمی شود”. همین طور زنی از ولایت بامیان می گوید: “من نمی توانم خاموش در خانه بنشینم.” 

افراط گرایی، تابوهای  فرهنگی، بد امنی و موارد بسیار زیاد دیگر  نیز از جمله چالش ها و موانع فرا راه این زنان است، ولی با آن هم آنان صدای شان را بلند کرده و در جایگزینی این چالش ها با نقاط قوت، تلاش کرده اند. آنها شبیه ققنوس هستند که از خاکستر خود شان بر می خیزند. این زنان برخاسته از خاکستر جنگ، منازعات، تبعیض و محرومیت هستند. 

لیلما نام یکی از این زنان مبارز است. او مکتب را تا صنف شش خوانده و فقط سواد خواندن و نوشتن دارد. اما نداشتن تحصیلات عالی مانع فعالیت های وی نگردیده و مانند بسیاری از زنان، خانه نشینی را انتخاب نکرده است. او با فعالیت های خویش ثابت کرد که نداشتن تحصیلات عالی نمیتواند بهانه ای برای عدم پیشرفت زنان باشد.

برای عبور از چالش های موجود در جامعه مرد سالار و شکستن تابوهای سنتی، زنان باید اشتیاق و اراده فعالیت و کار، و وارد شدن به اجتماع را داشته باشند. 

لیلما موسس یک شرکت صنایع دستی در بامیان است. او منبع امیدواری برای زنان منطقه اش می باشد. 50 زن در شرکت وی مشغول کار هستند که علاوه برآن، تعدادی از زنان نیز کارهای این شرکت را از طریق کار در خانه به پیش میبرند.

یقینا این کار برای لیلما آسان نبوده و او به عنوان یک زن تاجر، با چالش های بسیاری مواجه شده است. در آغاز این کار، شوهرش به عنوان تنها حامی وی در کنارش ایستاده و  با چشم پوشی از حرف و حدیث های مردم، او را حمایت و تشویق کرده است.

همسر وی یگانه شخصی بود که تولیدات این شرکت را در بازار به فروش می رساند. لیلما گفت: “درسال های اول شوهرم در دوکان می نشست و من تقریبا دو مرتبه در روز به بازارها سر میزدم.” او با این کار به مردم نشان میداد که زنان نیز میتوانند به بیرون از خانه/بازار بروند و تسلیم محدودیت های موجود در جامعه نشوند.

زندگی و کار کردن در بیرون از خانه برای زنانی مانند لیلما ساده نیست زیرا وی باید میان اهدف شخصی که همانا تجارت وی است، و  شخصیت و اعتبار اجتماعی خویش تعادل برقرار کند.

او میگوید: “من علاقه داشتم به برنامه های آموزشی و سیمنار های متفاوت و مبنی بر ارتقای ظرفیت، شرکت کنم. از این جهت به تمام برنامه ها سهم می گرفتم. حتی اگر رسما دعوت نمی شدم، برای حفظ شخصیت و آبرویم در ردیف سوم و چهارم می نشستم. من هراس آن را داشتم که اگر در دریف اول و دوم بنشینم، نشود کسی از من بخواهد تا جای دیگری بنشینم. و این برایم شرم آور بود و در آینده باعث سلب میل و علاقمندی ام از چنین برنامه ها می گردید.” 

لیلما نه تنها یک تجار است، بلکه به عنوان فعال حقوق زن همواره مدافع حقوق زنان میباشد. وی دیگر خانم ها را تشویق می کند تا در تمام عرصه ها فعال بوده و از خود شان درآمد داشته باشند. در کنار این همه موارد، او زمینه گرفتن تذکره  را برای ده ها تن از زنان منطقه اش مساعد کرد تا بتوانند در انتخابات شرکت کنند.

وی باورمند است که اگر زنان شهامت انجام کاری را داشته باشند، تنها خود زنان هستند که میتوانند به همجنس شان نیز کمک کنند. سه مورد سواد، دانش و آگاهی میتواند در توانمندسازی زنان نقش موثر داشته باشد تا آنان بتوانند در جامعه مرد سالار قد بر افراشته و وظیفه ای را به پیش ببرند.

لیلما این همه را در عمل نشان داده است؛ با وجود تهدیداتی که وی با آن مواجه گردیده، نه تنها شکست را نپذیرفته بلکه مصمم تر و قوی تر از قبل به راهش ادامه داده است. پاسخ به این پرسش که چه چیزی میتواند سبب مشارکت متداوم زنان در عرصه های مختلف و بهبودی پیشرفت آنان گردد، تقریبا مشابه است و آن اینکه فقط زنان میتوانند همدیگر را حمایت و همکاری کنند. 

بنابر این، زنان نیاز به یک شبکه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قوی دارند؛ و این شبکه نباید اساس پروژه ای داشته باشد. زنان نیاز دارند تا با هم ارتباط داشته باشند. طور ی که لیلما با اشاره به من گفت: “به خودت نگاه کن، حضور تو در اینجا برای من ایده مشارکت موثر تر در بخش های مختلف در جامعه را میدهد؛ و این امر مرا وادار میکند تا متفاوت تر فکر کنم که بتوانم یک تصمیم گیرنده موثر باشم.” 

این نکته باعث شد که بر کارهای ساحوی ام در 14 ولایت افغانستان مروری داشته باشم. تماس های تلفنی از خانم هایی دریافت کرده بودم که قبلا در ساحه با آنها ملاقات نموده بودم و آنان از تاثیرات مثبتی که توانسته بودند بعد از رویارویی با من در زندگی شان بیاورند، با من صحبت میکردند. زنان به شبکه نیاز دارند که از هر گوشه  جهان و این کشور نیز با هم در ارتباط باشند.