02 دسامبر مطالعه واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان نشان می دهد که زون غذایی هلمند چگونه حکومتداری، پایداری و کنترل مواد مخدر در این ولایت را تضعیف کرده است
کابل، ۱۰ قوس ۱۳۹۸: واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان امروز از یک گزارش تحقیقاتی خویش تحت عنوان "زون غذایی هلمند: توهم موفقیت" رونمایی کرد. این تحقیق به حمایت مالی اتحادیه اروپا و تحت پروژه سه جانبه روی مدیریت منابع طبیعی در افغانستان، صورت گرفته است. این گزارش چگونگی توسعه زون غذایی هلمند، منشاء و طراحان برنامه و همچنان بازیگران شامل در اجراء این برنامه و چالش های بعدی آن را شرح میدهد. زون غذایی هلمند ابتدا به عنوان یک پروژه کنترل مواد مخدر طرح شد، که بین سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲ برای حمایت از پایداری و حکومتداری در ولایت هلمند مورد تایید قرار گرفت. با درنظرداشت مطالبات سیاسی، این برنامه به عنوان یک علمداری که صدای موفقیت سر می داد، در هلمند قد بر افراشت؛ علی رغم اینکه شواهد برعکس آن را ثابت می کرد.
داکتر اورځلا نعمت رییس واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان گفت: "این یک تحقیق به موقع است زیرا ما به سمت تشکیل یک دولت جدید و توافق احتمالی صلح در سال آینده روان هستیم. در هر دو زمینه، مواد مخدر یک چالش اساسی است که باید رهبری آینده افغانستان با توجه به درسهایی که از برنامه های گذشته فرا گرفته شده است، به حل آن بپردازد."
این گزارش حاکی است که موفقیت کوتاه مدت زون غذایی هلمند در ارتباط با کاهش خشخاش، خیلی کمرنگ تر از نقش آن در، ۱) ایجاد شرایطی برای وسعت بی پیشینه اراضی تحت کشت خشخاش بیشتر از قبل؛۲) نهادینه سازی فساد که مردم روستانشین را از مقامات دورتر می سازد؛ و۳) کمک به تشدید فرایند زراعتی که منجر به آوارگی حداقل نیم میلیون افراد در دهه بعدی میشود.
در این مقاله آمده است: "با این حال، هنگامی که حاصلات سال ۲۰۱۶ به دست آمد و نیروهای دفاعی و امنیتی ملی افغانستان کنترل بیشتر بر روی دستگاه های بزرگ روستایی در هلمند را از دست دادند، دهقانان به تعداد بیش از پیش به کشت خشخاش بازگشتند." دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد تخمین زده است که به طور کلی در سال ۲۰۱۷، ۱۴۴،۰۰۰ هکتار زمین تحت کشت خشخاش در هلمند وجود داشت. و برآوردهای دولت ایالات متحده از کشت خشخاش در مقابل زون غذایی هلمند نیز نشان میدهد که کشت خشخاش در مرزها حتی بیشتر از زمان شروع این برنامه (۲۰۰۹) بوده است.
براساس این مطالعه، تکیه والی بر پشتیابی ادارات تمویل کننده از کمک مالی گرفته تا ترانسپورت و تدارکات و همچنان پیگیری شخص والی از ممنوعیت کشت خشخاش صرف نظر از تأثیر آن در زندگی روستایی و معیشت، باعث افزایش این مفکوره در بین دهقانان گردید که والی به نفع مردم محلی کار نه نموده بلکه به حمایت از حامیان خارجی خود می پردازد. به این ترتیب، زون غذایی هلمند به عنوان عامل تحریک خصومت علیه مقامات ولایتی و کاهش اهداف دولت سازی که توسط تمویل کنندگان به عنوان موضوع حمایتی پیشنهاد شده بود، عمل کرد.
در واقع، از منظر حکومتداری، این مطالعه نتیجه گیری می نماید که زون غذایی هلمند از طریق ادغام سیستم های قدرت و حمایت، برای توانمند سازی والی، مقامات دولتی و بزرگان قریه جهت کسب طرفداری دهقانان در بدل کمک های انکشافی و یا احتراز از تخریب، عمل نمود.
از دغدغه های ویژه زون غذایی هلمند، چشم پوشی از گزارش های مکرر درباره فساد در ارتباط با توزیع گندم و کود و همچنان حمایت از تهیه لیست های تصدیق نشده قریه جات توسط مقامات ولسوالی ها و بزرگان منطقه با وجود مشکلاتی که این امر موجب آن گردید، میباشد.
با انجام این کار، این برنامه به نهادینه ساختن اشکال فساد کمک کرده و بدبینی و خشمی را که بسیاری از خانواده های روستایی نسبت به دولت و نمایندگان آن احساس می کردند، تقویت کرد. با بهره گیری از میکانیزم هایی که حمایت ثروتمندان را به همراه دارد، زون غذایی هلمند هدف عمده ای را که تعیین نموده بود – (ارائه خدمات به مردم از طریق والی و دولت)، نادیده گرفت.
این مطالعه کار ساحوی وسیع و تصاویر ماهواره ای با وضاحت بالا که قبل، حین و بعد از پیاده نمودن زون غذایی هلمند گرفته شده، و همچنان مصاحبه با برخی از پیشگامان ادارات تمویل کننده ارائه می نماید. در مجموع، ۴۱۲۲ مصاحبه با دهقانان طی یک دوره ۱۱ساله در تمامی یا برخی از ۲۸ سایت تحقیقاتی در ولایت هلمند، در مناطقی از شمال و جنوب کانال بغرا انجام شده است. آخرین بدنه کارهای ساحوی در بهار سال ۲۰۱۸ انجام شد و شامل ۳۱۰ مصاحبه در عین ساحات تحقیقاتی بود، علاوه بر این ۵۲ مصاحبه دیگر با زنانی که در مناطق بیابانی/دشت های سابق ساکن بودند نیز صورت گرفت.
برای بدست آوردن این گزارش، روی لینک زیر کلیک نمایید:
لینک: https://areu.org.af/?post_type=publication&p=20264
برای معلومات بیشتر، به آدرس های زیر به تماس شوید:
موبایل: 0799608548
ایمیل: Publications@areu.org.af