30 Nov پارلمانی حکومت
پارلمانی حکومتداری
د افغانستان د څیړنې او ارزونې ادارې د” پارلمانی حکومتدارۍ ” دموضوع په اړوند په ۱۳۸۹-۱۳۸۸ کال کې یوه مفصله څیړنه په بیلابیلو ځایونو کې سرته رسولې او یوشمیر رپوټونه یېخپاره کړی دی . په دغه څیړنه کې په ټاکنو کې د پردې ترشا صحنې د مالومولو لپاره، د ټولټآکنو جریانات په سمیزه او ملی کچه له نږدې څارل شوی دی ، او دافغانانو نظرونو ته د ولسواکۍ اوولسواکۍ راوستلو په اړه په ټولیزهتوګه ځای ورکوی .
څیړنه هغه تشې(نیمګړتیاوې) هم په ګوته کوی چې ډیر ځلې حکومتله اتباعو څخه بیلوی، او همدا راز د پارلمان پیچلۍاړیکې د ولسمشراو د حکومت له وزارتونو سره په ډاګه کوی.
ددغې څیړنې د سیاسی سازمانونو او شبکوشننه ، پر سیاسی ګوندونو، ډله ایزې رایه ورکولو او په پارلمانکې پر بدلیدونکو سیاسی وفاداریو(تړونونو) څرخی. همداراز څیړنه د ناامنۍ،نژادی او قومی کیسو، اقتصادیهڅوونو او د شخصیتیسیاستونو د نفوذ په ګډون هغه فکټورونه تر تفصیلی کتنې لاندې نیسی چې دسیاسی تړونونو رامینځ ته کیدل اغیزمنوی. او همدارنګه یی د “ولسواکۍ” په اصطلاحپورې اړونده اکثراً پیچلۍ مشهورې کیسې هم ارزولې دی. د څیړنې موندنې پر هغو لارو چارو نیوکه کویچې نړیوال فعالین د “ولسواکۍ” او “ټولټاکنو” دبرابرګڼلو لپاره لیواله دی او د یو ګټور ولسواک نظام درامنځته کیدو لپاره یې اړینو اوږد مهاله ادارو جوړونې ته بسیا پاملرنه نه ده کړې .
د افغانستان د څیړنې او ارزونې ادارې ځینې شننې د ۱۳۸۳-۸۴ او ۱۳۸۸-۸۹ کلونو ترمنځ ترسره کړې چې پر ټاکنیز بهیرونو ځانګړی تمرکز کوی او یو لړ رپوټونه یی هم خپاره کړې دی . په افغانستان کې د پارلمانی ټاکنیز لارښود د۱۳۸۴ کال د ولسی جرګې اوولایتی شوراګانو د ټاکنو بهیر او د قانونجوړونې په اړه هر اړخیزه څرګندونې وړاندېکوی . د افغانستان د څیړنې او ارزونې دادارې څیړنیزې ډلې د رایه ورکولو په بهیر کې د رایوورکولو د ۴۱ مرکزونو څخه سمیزه څارنه هم وکړه. له ټاکنو وروسته د شننې پایله د” ویشل شوی کور” په نامه رپوټ ؤ، چې دافغانستان د څیړنې او ارزونې ادارې ورڅخه د ۱۳۸۸-۸۹ کال کې رایه ورکولولپاره د بنسټ په توګه ګټه واخیسته؛ په دغه راپور کې چې ولې اوڅرنګه افغانانو رایې ورکوی؟ اوپه مرکزی او ځایی کچو له ټاکنو سره د بېثباتۍ داړیکو څرنګوالى هم ارزولی شوی .